ศาลเยาวชนและครอบครัวกลาง เปิดการใช้งาน "ระบบบริการรับคำร้องขอ และการแจ้งคำสั่งในคดีคุ้มครองสวัสดิภาพทางอิเล็กทรอนิกส์" เพื่อความสะดวก รวดเร็วเข้าถึงง่าย และเป็นที่พึ่งแรกของ ปชช.

วันนี้ (12 ก.ย.67) ที่ศาลเยาวชนและครอบครัวกลาง นางอโนชา  ชีวิตโสภณ  ประธานศาลฎีกา เป็นประธานในพิธีเปิดระบบบริการรับคำร้องขอและการแจ้งคำสั่งในคดีคุ้มครองสวัสดิภาพทางอิเล็กทรอนิกส์ ในศาลเยาวชนและครอบครัวทั่วประเทศ

นางอโนชา  ชีวิตโสภณ  ประธานศาลฎีกา กล่าวว่า ปัจจุบันปัญหาความรุนแรงในครอบครัวและความรุนแรงต่อเด็กมีปริมาณเพิ่มมากขึ้น หลายครั้งมีความรุนแรงถึงชีวิตหัวใจสำคัญของการคุ้มครองสวัสดิภาพ  คือความรวดเร็วในการคุ้มครองความปลอดภัยของผู้เสียหายโดยได้มีนโยบาย เกี่ยวกับกระบวนการยุติธรรมสำหรับเด็ก เยาวชน และครอบครัว พ.ศ. ๒๕๖๗  กำหนดให้ศาลพึงให้ความสำคัญต่อการคุ้มครองผู้เสียหายในคดีคุ้มครองสวัสดิภาพอย่างทันท่วงที มีกระบวนพิจารณาที่สะดวกรวดเร็ว และประชาสัมพันธ์ให้ประชาชนรับรู้ถึงสิทธิตามกฎหมาย  สอดคล้องกับนโยบาย “ที่พึ่ง เที่ยงธรรม เท่าเทียม ทันโลก” ซึ่งมุ่งเน้นให้ศาลยุติธรรมพร้อมเป็นที่พึ่งแรกของประชาชน โดยประชาชนทุกคนสามารถเข้าถึงกระบวนการยุติธรรมได้อย่างสะดวกและรวดเร็ว  อีกทั้งยังส่งเสริมการพัฒนาระบบอิเล็กทรอนิกส์ของศาลยุติธรรมให้มีความทันสมัยและเข้าถึงง่าย เพื่อเป็นช่องทางในการติดต่อสื่อสารระหว่างศาลยุติธรรมกับประชาชน อันเป็นการต่อยอด ขยายผล และสร้างสรรค์ความยุติธรรมที่ยั่งยืนโดยมีประชาชนเป็นศูนย์กลาง

นายเผดิม เพ็ชรกูล อธิบดีผู้พิพากษาศาลเยาวชนและครอบครัวกลาง  กล่าวว่า  สำนักงานศาลยุติธรรมได้พัฒนาระบบอิเล็กทรอนิกส์เพื่อเพิ่มช่องทางการยื่นคำร้องขอคุ้มครองสวัสดิภาพในศาลเยาวชนและครอบครัวโดยจัดทำคำร้องขอในลักษณะแบบฟอร์มอิเล็กทรอนิกส์ (e-Form) ผ่านระบบบริการออนไลน์ศาลยุติธรรม (CIOS) 
ให้ประชาชนสามารถยื่นคำร้องขอคุ้มครองสวัสดิภาพได้ทุกที่ทุกเวลา ไม่ว่าจะผ่านทางคอมพิวเตอร์ หรือโทรศัพท์มือถือ  เดิมในส่วนการรับคำร้องผู้เสียหายต้องมาศาลเท่านั้น  ทั้งนี้ เพื่อให้การคุ้มครองความปลอดภัยของผู้เสียหายเป็นไปอย่างรวดเร็วและทันท่วงที  โดยประชาชนสามารถดำเนินคดีได้ด้วยตนเองตลอดทั้งกระบวนการ  

โดย ระบบประกอบไปด้วย 2 ส่วน คือส่วนรับคำร้องขอ และส่วนแจ้งคำสั่ง

ในส่วนรับคำร้องขอ ศาลยุติธรรมเพิ่มช่องทางการยื่นคำร้องขอคุ้มครองสวัสดิภาพให้ยื่นได้จากทุกที่ ทุกเวลา (หมายเหตุ: ในระยะแรก ดำเนินการในเวลาราชการ แต่ผู้ร้องยื่นเข้ามาในระบบได้ตลอดเวลา) เดิมผู้เสียหายต้องมาศาลเท่านั้น แต่ไม่ใช่ผู้เสียหายทุกคนจะสะดวกเดินทางมาศาล ศาลจึงอำนวยความสะดวกโดยการทำแบบฟอร์มอิเล็กทรอนิกส์ให้ผู้เสียหายกรอก โดยมีระบบนำทางที่ทำให้เข้าใจง่ายและเป็นมิตรต่อผู้ใช้งาน ใช้ภาษาง่ายๆ มีตัวอย่างคำขอให้ติ๊กเลือก ทำสีของโปรแกรมให้เป็นมิตรต่อผู้มีปัญหาเรื่องตาบอดสี รวมทั้งทำขนาดตัวอักษรให้สามารถขยายใหญ่ได้ และผู้เสียหายสามารถแนบไฟล์รูปภาพหรือเอกสารประกอบได้อีกด้วย  ซึ่งระบบนี้ออกแบบมาเพื่อให้ประชาชนสามารถดำเนินคดีด้วยตนเองได้ตลอดทั้งกระบวนการ

เมื่อผู้เสียหายยื่นคำร้องขอมา หากเป็นคำขอในกรณีฉุกเฉิน โดยหลักศาลจะสั่งไต่สวนออนไลน์ทางระบบ Google Meet แต่หากเป็นกรณีปกติ ก็จะดำเนินการส่งหมายให้ผู้ถูกกล่าวหาเพื่อนัดไต่สวนต่อไป

ส่วนการแจ้งคำสั่ง  เนื่องจากเมื่อศาลมีคำสั่งคุ้มครองสวัสดิภาพแล้ว จะต้องมีการตั้งเจ้าพนักงานในการติดตามกำกับให้มีการปฏิบัติตามคำสั่งและรายงานให้ศาลทราบ  เพื่อความรวดเร็วจึงจัดทำระบบการแจ้งคำสั่งให้แก่หน่วยงานที่เกี่ยวข้องทางอิเล็กทรอนิกส์ ไม่ต้องรอส่งหนังสือ

"การร้องขอคุ้มครองสวัสดิภาพ คือ การขอให้มีคำสั่งคุ้มครองชั่วคราวไม่เกิน 6 เดือน เช่น ขอไม่ให้เข้าใกล้ผู้เสียหาย  ไม่ให้ติดต่อ  ไม่ให้เสพสุรา  ไม่ให้ยั่วยุ หรือก่อเหตุที่จะนำไปสู่ความรุนแรง หรือขอให้บำบัดรักษา  ซึ่งเป็นมาตรการทางแพ่ง (หรืออาจใช้คำว่ามาตรการพิเศษ) ต่างจากการร้องทุกข์ให้ดำเนินคดีอาญาที่มีวัตถุประสงค์ในทางลงโทษไม่ใช่ในทางคุ้มครอง"

นอกจากนี้สำนักงานศาลยุติธรรมยังได้พัฒนาระบบการแจ้งคำสั่งคุ้มครองสวัสดิภาพทางอิเล็กทรอนิกส์ให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องสามารถดำเนินการตามคำสั่งคุ้มครองสวัสดิภาพได้ทันทีไปยังหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง   ประกอบด้วย สำนักงานตำรวจแห่งชาติกระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์  กระทรวงมหาดไทย  กระทรวงสาธารณสุขและกรุงเทพมหานคร  ในการแจ้งคำสั่งศาลและรับรายงานการติดตามกำกับการปฏิบัติตามคำสั่งศาลทางระบบ CIOS  เพื่อให้เกิดความคุ้มครองสวัสดิภาพได้ทันท่วงที