วันที่ 22 สิงหาคม 2567 นพ.ธงชัย กีรติหัตถยากร อธิบดีกรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข (สธ.) กล่าวว่า ขณะนี้วัคซีนฝีดาษวานร (Monkey pox) เป็นการใช้วัคซีนไข้ฝีดาษ (Small pox) แต่เป็นตระกูลเดียวกันกับฝีดาษวานร ซึ่งคนไทยที่เกิดก่อนปี พ.ศ.2523 จะได้รับวัคซีนไข้ฝีดาษ หรือการปลูกฝีแล้ว จะสามารถป้องกันฝีดาษวานรได้
ปัจจุบันวัคซีนไม่ได้มีการจำหน่ายในประเทศไทย เพราะต้องขอขึ้นทะเบียนกับสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) โดยปัจจุบันมีผู้ผลิตในหลายประเทศ เช่น สวีเดน ญี่ปุ่น นอร์เวย์ แต่ยังไม่มีการมาขออนุญาตนำเข้าในประเทศไทย อย่างไรก็ตาม หากมีความจำเป็นต้องใช้และเกิดการระบาดขึ้นมาจริง ๆ ก็สามารถสั่งซื้อได้เลย เพื่อใช้ภายใต้ภาวะฉุกเฉิน

"การจะแพร่เชื้อได้ต้องมีอาการ มีไข้ เริ่มมีต่อมน้ำเหลืองโต เริ่มมีแผล จะเป็นช่วงแพร่เชื้อ แต่ถ้ายังไม่มีอาการอะไร แม้ว่าจะมีเชื้ออยู่ในตัว ไม่สามารถระบาดได้ โดยเชื้อจะมีระยะฟักตัว 5-21 วัน"

ทั้งนี้ จากรายงานในต่างประเทศอัตราเสียชีวิตของผู้ป่วยป่วยฝีดาษวานรสายพันธุ์ Clade 1b อยู่ที่ร้อยละ 3-5 โดยพบในกลุ่มเด็กจำนวนมาก จึงมีความเป็นไปได้ที่เชื้อตัวนี้จะทำให้เกิดความรุนแรงในกลุ่มเปราะบาง ที่มีภูมิต้านทานต่ำ ซึ่งเมื่อเกิดการระบาดของสายพันธุ์นี้จำนวนมากในประเทศแถบแอฟริกา องค์การอนามัยโลกจึงประกาศให้เป็นภาวะฉุกเฉินด้านสาธารณสุขระหว่างประเทศ

ด้าน นพ.อภิชาติ วชิรพันธ์ รองอธิบดีกรมควบคุมโรค กล่าวว่า คำแนะนำในการรับวัคซีนฝีดาษลิง ณ ขณะนี้ กรมแนะนำให้ฉีดอยู่ 2 กลุ่ม คือ

1.กลุ่มผู้ให้บริการทางการแพทย์ (HealthCare Worker) เช่น พยาบาลที่ต้องทำงานในพื้นที่ระบาด

2.กลุ่มที่มีการสัมผัสเชื้อแล้ว เช่น คนที่มีเพศสัมพันธ์แล้วพบว่ามีเม็ดขึ้น ซึ่งยังสามารถรับวัคซีนได้ทันภายใน 4 วัน ภูมิคุ้มกันขึ้นจะป้องกันการติดเชื้อได้อาจจะไม่ถึง 100% แต่ถ้ารับภายในวันที่ 5-14 จะป้องกันความรุนแรงได้ โดยจะต้องรับวัคซีน 2 เข็ม ห่างกัน 28 วัน
ทั้งนี้ กรมควบคุมโรค ระบุถึง 8 กลุ่มเสี่ยงอาการรุนแรง หากติดเชื้อฝีดาษลิง หรือฝีดาษวานร หรือเอ็มพอกซ์(Mpox) ได้แก่
1.ผู้ติดเชื้อเอชไอวี ที่มีเซลล์เม็ดเลือดชนิดซีดี 4น้อยกว่า 200 เซลล์ต่อลูกบาศก์มิลลิเมตร(ลบ.มม.)
2.ผู้ป่วยมะเร็งเม็ดเลือด
3.ผู้ป่วยมะเร็งอวัยวะต่างๆ
4.ผู้ที่ได้รับการปลูกถ่ายอวัยวะ
5.ผู้ป่วยกลุ่มโรคแพ้ภูมิตนเอง ที่มีภาวะภูมิคุ้มกันต่ำ โดยเฉพาะเด็ก
6.ผู้ที่ได้รับการปลูกถ่ายไขกระดูก อวัยวะต่างๆ
7.เด็กที่มีอายุต่ำกว่า 8 ปี
8.ผู้ที่ได้รับการรักษาด้วยสาร/ยา/รังสี ที่ใช้ในการรักษาโรคมะเร็ง